Czy oświadczenie własne wykonawcy o posiadanych obrotach w ostatnich trzech latach obrotowych jest innym dokumentem, który składa podmiot niezobowiązany do sporządzania sprawozdań finansowych?

Zamawiający określił warunek udziału w postępowaniu dotyczący sytuacji ekonomicznej następująco:

„warunek ten zostanie spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, że w każdym z trzech ostatnich lat obrotowych, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, osiągnął przychód netto ze sprzedaży w wysokości nie mniejszej niż 205 000 PLN”

Wykonawca wezwany na podstawie art. 26 ust. 1 Pzp w celu potwierdzenia warunku udziału w postępowaniu złożył oświadczenie własne o rocznym obrocie wykonawcy, za okres nie dłuższy niż ostatnie 3 lata obrotowe, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten okres.

Zamawiający żądał natomiast rachunku zysków i strat (…), a w przypadku wykonawcy niezobowiązanego do sporządzenia sprawozdania finansowego innych dokumentów określających przychody netto ze sprzedaży za okres ostatnich trzech lat obrotowych, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten okres.

Pytanie Czytelnika blogu:

„Czy oświadczenie własne wykonawcy o posiadanych obrotach w ostatnich trzech latach obrotowych jest innym dokumentem, który składa podmiot niezobowiązany do sporządzania sprawozdań finansowych?”

Po pierwsze, zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U. z 2016 r. poz. 1126) - dalej jako rozporządzenie, w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę takiego warunków udziału w postępowaniu zamawiający może żądać oświadczenia wykonawcy o rocznym obrocie wykonawcy, za okres nie dłuższy niż ostatnie 3 lata obrotowe, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten okres.

Po drugie, zgodnie z § 14 ust. 1 rozporządzenia takie oświadczenie wykonawca składa w oryginale.

Po trzecie, a jaki dokument złoży wykonawca niezobowiązany do sporządzenia sprawozdania finansowego?

Po czwarte, zgodnie z art. 25 ust. 1 Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania potwierdzających: spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji, spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, a także brak podstaw wykluczenia, które zamawiający wskazał w ogłoszeniu o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Po piąte, skoro zamawiający nie wskazał w ogłoszeniu o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia, oświadczenia wykonawcy o rocznym obrocie wykonawcy, za okres nie dłuższy niż ostatnie 3 lata obrotowe, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten okres, to powstaje pytanie, czy wykonawca może złożyć takie oświadczenie.

Po szóste, skoro w tym samym akcie prawnym prawodawca posługuje się rożnymi pojęciami, to nie sposób przyjąć, że nadaje tym pojęciom takie samo znaczenie.

Sprawozdanie finansowe albo jego część nie jest oświadczeniem wykonawcy o rocznym obrocie wykonawcy.

Powstaje natomiast pytanie, czy innym dokumentem określającym obroty może być oświadczenie wykonawcy o rocznym obrocie wykonawcy, tym bardziej, że inny dokument określający obroty oraz oświadczenie wykonawcy o rocznym obrocie zostały umiejscowione w dwóch różnych jednostkach redakcyjnych, tj. w § 2 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia.

Problem jest tym większy, że wykonawca może złożyć inny dokument określający obroty, tylko, gdy jest wykonawcą niezobowiązanym do sporządzenia sprawozdania finansowego.

Oczywiście na gruncie art. 25 ust. 1, art. 36 ust. 1 pkt 6 i art. 41 pkt 7a Pzp oraz § 2 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia, a także zasad techniki prawodawczej (do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami), oświadczenie własne wykonawcy o posiadanych obrotach w ostatnich trzech latach obrotowych nie jest innym dokumentem, który składa podmiot niezobowiązany do sporządzania sprawozdań finansowych.

Czy skład orzekający Krajowej Izby Odwołwczej podzieliłby moje stanowisko.

Nie wiem.

W przyszłości w ramach takiego warunku udziału w postępowaniu uprzejmie polecam żądać oświadczenia wykonawcy o rocznym obrocie wykonawcy lub o obrocie wykonawcy w obszarze objętym zamówieniem, za okres nie dłuższy niż ostatnie 3 lata obrotowe, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten okres.

Warto także zastanowić się nad samym warunkiem.

Dlaczego?

Bo, czy taki warunek odpowie zamawiającemu na pytanie, w jakiej sytuacji ekonomicznej znajduje się wykonawca.

Oczywiście, że nie odpowie.

Przecież to jest tylko przychód netto. A wykonawca może w okresie ostatnich 3 lat obrotowych, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykazywać olbrzymią stratę.

W przyszłości warto zastanowić się zarówno nad takim warunkiem oraz dokumentem potwierdzającym spełnianie warunku.

Dlaczego.

Zamawiający w postępowaniu o wartości przekraczającej próg unijny żądał wykazania się przychodem netto ze sprzedaży w wysokości nie mniejszej niż 205 000 PLN.

A więc:

205 000 : 12 miesięcy = 17 083,33 PLN miesięcznie (w postępowaniu o wartości zamówienia przekraczającej próg unijny)

Biorąc pod uwagę koszty uzyskania przychodów, czy wykazanie się takim przychodem pozwoli zamawiającemu ocenę sytuacji ekonomicznej wykonawcy? Niestety, ale nie.

Drogi Czytelniku, żądasz wykazania się przychodem rocznym obrotem w wysokości 205 000 PLN i rachunku zysków i strat (…), a przepisy ustawy o rachunkowości, w tym również dotyczące obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego, stosuje się chociażby do osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro.

Zwroć również uwagę, że ustawodawca w art. 22c ust. 1 pkt 2 Pzp wskazuje, że w odniesieniu do warunków udziału w postępowaniu dotyczących sytuacji finansowej lub ekonomicznej, zamawiający może wymagać, aby wykonawcy przedstawili informacje na temat ich rocznych sprawozdań finansowych wykazujących, w szczególności stosunek aktywów do zobowiązań.

Zgodnie natomiast z art. 22c ust. 3 Pzp, zamawiający może wymagać informacji, o których mowa w art. 22c ust. 1 pkt 2 Pzp, jeżeli określi w specyfikacji istotnych warunków zamówienia przejrzyste i obiektywne metody i kryteria, na podstawie których uwzględnia te informacje. A więc informacje na temat rocznych sprawozdań finansowych wykonawców raczej dotyczą wykaznia się odpowiednim stosunkiem aktywów do zobowiązań, np. określonym wskaźnikiem analizy finansowej (np. wskaźnikiem płynności szybkiej) w celu oceny sytuacji , a nie obrotów.

Pozdrawiam serdecznie i niestety w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej również nie znalazłem odpowiedzi na Twoje pytanie.

Józef Edmund Nowicki