Na podstawie art. 90 ust. 3 NPzp zamawiający będzie obowiązany unieważnić postępowanie na podstawie art. 256 NPzp, w przypadku gdy zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu istotnie zmieniają charakter zamówienia w porównaniu z pierwotnie określonym, w szczególności znacznie zmieniają zakres zamówienia.
Zgodnie natomiast z art. 137 ust. 7 NPzp zamawiający będzie obowiązany unieważnić postępowanie na podstawie art. 256 NPzp, w przypadku gdy zmiany treści SWZ prowadziłyby do istotnej zmiany charakteru zamówienia w porównaniu z pierwotnie określonym, w szczególności prowadziłyby do znacznej zmiany zakresu zamówienia.
Przepis art. 256 NPzp stanowi wdrożenie do NPzp motywu 81 dyrektywy klasycznej, zgodnie z którym zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu „(…) nie powinny być na tyle istotne, by umożliwić dopuszczenie innych kandydatów niż kandydaci pierwotnie zakwalifikowani lub by zainteresować postępowaniem o udzielenie zamówienia dodatkowych uczestników. Taki przypadek wystąpiłby w sytuacji, gdy wprowadzane modyfikacje istotnie zmieniają charakter zamówienia lub umowy ramowej w porównaniu z charakterem pierwotnie określonym w dokumentach zamówienia (…)”.
Na gruncie art. 90 ust. 3 i art. 137 ust. 7 NPzp za zmianę treści ogłoszenia o zamówieniu lub SWZ istotnie zmieniającą charakter zamówienia w porównaniu z pierwotnie określonym, w szczególności znacznie zmieniającą zakres zamówienia należy uznać w szczególności zwiększenie zakresu zamówienia, np. dodanie nowej części zamówienia, zmianę rodzaju zamówienia (np. z dostawy na usługi), zmianę charakteru zamówienia (np. z leasingu na sprzedaż lub najem długoterminowy).
W takich przypadkach zamawiający będzie mógł unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia, a następnie wszcząć nowe postępowanie.
Na podstawie art. 256 NPzp zamawiający będzie mógł unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia przed upływem terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (dotyczy trybów kilkuetapowych) albo odpowiednio przed upływem terminu składania ofert, jeżeli wystąpiły okoliczności powodujące, że dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione.
Warto zauważyć, że w formularzu ogłoszenia zmian lub dodatkowych informacji (załącznik XI do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/1986 z dnia 11 listopada 2015 r. ustanawiającym standardowe formularze do publikacji ogłoszeń w dziedzinie zamówień publicznych i uchylającym rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 842/2011) wyraźnie wskazuje się, że jeżeli „sprostowanie lub modyfikacja ogłoszeń prowadzi do znaczącej zmiany warunków konkurencji, konieczne jest przedłużenie początkowo przewidzianych terminów lub wszczęcie nowego postępowania”.
Przepis art. 255 NPzp nie może być „narzędziem” do nieuzasadnionego unieważnienia postępowania. Zgodnie bowiem z art. 256 NPzp zamawiający może unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia odpowiednio przed upływem terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo przed upływem terminu składania ofert, jeżeli wystąpiły okoliczności powodujące, że dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione.
Józef Edmund Nowicki