W Informacji o wyniku kontroli doraźnej Prezes Urzędu Zamówień Publicznych zwrócił uwagę, że zasadniczo obowiązuje ogólny zakaz rozwiązywania umów w sprawie zamówienia publicznego. W art. 145-145a ustawy Pzp zawarto zamknięty katalog przypadków, w których zamawiający mogą (fakultatywnie) jednostronnie rozwiązać umowę.
W art. 144 ust. 1 ustawy Pzp wymieniono natomiast okoliczności, w których można dokonać zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy.
Konstrukcja powyższych przepisów wskazuje, pomimo braku ustawowego zakazu, na brak możliwości swobodnego rozwiązywania umów w sprawie zamówienia publicznego.
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych wskazał, że stoi na stanowisku, że skoro przepis wyraźnie zakazuje swobodnej zmiany umowy o zamówienia publiczne, to tym bardziej nie wolno jej swobodnie rozwiązywać.
Zamawiający zatem zobowiązani są w pierwszej kolejności do dochodzenia prawidłowego wykonania zobowiązania, a w przypadku negatywnego skutku, do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, bądź zastępczych.
Za prawidłowością takiego postępowania przemawia ustawowy wymóg ciążący na zamawiających, a wynikający z przepisów odrębnych.
Dopuszczenie do swobodnego rozwiązywania umów o zamówienia publiczne, zwłaszcza ze względu na trudności realizacyjne po stronie wykonawcy, prowadziłoby w istocie do obejścia wymogu realnego wykonania zobowiązania i ustawowego obowiązku egzekwowania roszczeń.
KIO/KD 39/20