Najlepsze komentarze czytaj wPrzetargach.pl
Co to są podmioty trzecie?
Podmioty trzecie to potoczna nazwa innych podmiotów, o których mowa w art. 22a ust. 1 Pzp. Na podstawie art. 22a ust. 1 Pzp wykonawca, który samodzielnie nie spełnia warunków dotyczących sytuacji ekonomicznej lub finansowej lub zdolności technicznej lub zawodowej może polegać na zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nim stosunków prawnych.
Należy zauważyć, że art. 22a ust. 1 Pzp nie obejmuje warunku dotyczącego kompetencji lub uprawnień do prowadzenia określonej działalności zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów. Jeżeli np. wykonawca nie posiada uprawnień do prowadzenia określonej działalności zawodowej (np. koncesji) nie może w tym zakresie polegać na innym podmiocie, który posiada koncesję w wymaganym zakresie.
Jak wykonawca może wykazać, że będzie realnie korzystać z zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów?
Zgodnie z art. 22a ust. 2 Pzp wykonawca, który polega na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów, musi udowodnić zamawiającemu, że realizując zamówienie, będzie dysponował niezbędnymi zasobami tych podmiotów, w szczególności przedstawiając zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia. Chodzi tu o wykazanie realnego dostępu do zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów.
W celu oceny, czy wykonawca polegając na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów na zasadach określonych w art. 22a Pzp, będzie dysponował niezbędnymi zasobami w stopniu umożliwiającym należyte wykonanie zamówienia publicznego oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów, zobowiązanie podmiotu trzeciego musi co najmniej określać zakres dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu, sposób wykorzystania zasobów innego podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu zamówienia publicznego, zakres i okres udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia publicznego (zob. § 9 ust. 1 pkt 1-3 rozporządzenia[1]).
Z treści zobowiązania musi również wynikać, że podmiot, na zdolnościach którego wykonawca polega w odniesieniu do warunków udziału w postępowaniu dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, zrealizuje roboty budowlane lub usługi, których wskazane zdolności dotyczą (zob. art. 22a ust 4 oraz § 9 ust. 1 pkt 4 r.r.d.).
Oznacza to, że w przypadku, gdy wykonawca nie może wykazać się spełnieniem warunku dotyczącego wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, zrealizuje roboty budowlane lub usługi, może polegać na wykształceniu, kwalifikacjach zawodowych lub doświadczeniu podmiotu trzeciego, pod warunkiem, że podmiot trzecie będzie podwykonawcą, tj. będzie realizować część zamówienia publicznego, do którego wykonawca nie posiada wymaganych wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia.
Przepis art. 22a ust. 2 Pzp wskazuje na otwarty katalog dowodów, które może złożyć wykonawca, który polega na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów, a wymienione w nim zobowiązanie jest jedynie przykładowym środkiem dowodowym. Zobowiązania podmiotów trzecich składane są w oryginale (§ 14 ust. 1 rozporządzenia). Zobowiązania podmiotów trzecich do udostępnienia zasobów, złożone w formie kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez wykonawcę, nie spełniają wymogu formy pisemnej.
Zobowiązanie podmiotów trzecich do oddania wykonawcy do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia stanowi jedną z dopuszczalnych form udowodnienia, że wykonawca będzie dysponował niezbędnymi zasobami w stopniu umożliwiającym należyte wykonanie zamówienia publicznego oraz że stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów. Wykonawca może zamiast zobowiązania przedłożyć umowę tworzącą pomiędzy wykonawcą a innym podmiotem stosunek prawny, na jakim oparto uprawnienie wykonawcy do dysponowania niezbędnymi zasobami tych podmiotów.
Badanie, czy nie zachodzą wobec tego podmiotu podstawy wykluczenia
Zgodnie z art. 22a ust. 3 Pzp zamawiający ocenia, czy udostępniane wykonawcy przez inne podmioty zdolności techniczne lub zawodowe lub ich sytuacja finansowa lub ekonomiczna, pozwalają na wykazanie przez wykonawcę spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz bada, czy nie zachodzą wobec tego podmiotu podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 13-22 i ust. 5 Pzp.
Urząd Zamówień Publicznych odnosząc się do art. 22a ust. 3 Pzp uznał, że „(…) W świetle przepisów ustawy Pzp, ocena czy w stosunku do podmiotu trzeciego udostępniającego swój potencjał realizują się przesłanki wykluczenia określone w art. 24 ustawy Pzp, powinna przebiega w oparciu o takie same zasady, jakie dotyczą wykonawcy, który tym potencjałem się posługuje. Tym samym, jeżeli zamawiający w toku postępowania o udzielenie publicznego nie bada podstaw do wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 5 ustawy Pzp, w stosunku do wykonawcy, nie może zweryfikować w tym zakresie podmiotu trzeciego i żądać przedstawienia przez ten podmiot odpowiednich dokumentów. Analogiczna reguła ma zastosowanie do wszystkich przesłanek dotyczących braku podstaw do wykluczenia - jeśli nie żądał w postępowaniu przedłożenia określonych dokumentów podmiotowych od wykonawcy obowiązek ich przedłożenia nie dotyczy także podmiotu trzeciego”. Oznacza to, że zamawiający nie może oceniać, czy wobec podmiotu trzeciego nie zachodzą podstawy wykluczenia w większym zakresie niż w stosunku do wykonawcy. Przykładowo, jeżeli zamawiający żądał od wykonawcy wykazania braku podstaw wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1 Pzp, nie może żądać od wykonawcy, aby wykazał, że wobec podmiotu trzeciego nie zachodzą podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1 oraz ust. 5 pkt 2 Pzp.
Przeczytaj także:
Tajemnica przedsiębiorstwa a dysponowanie podmiotami trzecimi >>>
Opracowanie: Zespół wPrzetargach
[1] Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U. z 2016 r. poz. 1126)